ΙΚΕΤΕΣ - ΙΚΕΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΣ ΔΟΣΙΛΟΓΟΣ ΘΕΟΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΠΑΡΕΔΙΔΕ ΣΤΟΥΣ ΠΕΡΣΕΣ

Ποιοι ήταν οι ΙΚΕΤΕΣ. Τι ήταν η ΙΚΕΤΗΡΙΑ. Ιστορική αναφορά Δοσίλογου αρχαίου θεού που παρέδιδε τους ΙΚΕΤΕΣ στους Πέρσες !!! 

Η άλωση της Τροίας. 

O Νεοπτόλεµος ετοιµάζεται να σκοτώσει τον Πρίαµο, που κατέφυγε στο βωµό για να σωθεί.  

Στα πόδια του κρατά το νεκρό εγγονό του, τον Αστυάνακτα.

Από αρχαίο ελληνικό αγγείο.

Οι ικέτες έπεφταν στα γόνατα και ικέτευαν. Αρχαίοι θεοί που πρόσταζαν την παράδοση των ικετών στους Πέρσες και ζητούσαν μέχρι και ανθρωποθυσίες των ικετών!!

ΙΚΕΤΕΣ

Ικέτης καλούνταν αυτός που έρχονταν προς κάποιον επειδή κινδύνευε, και ζητούσε ασφάλεια και βοήθεια. Προσέτι δε σε ικεσία καταφεύγει ο φυγάς ο οποίος αφού διώκεται από εχθρούς, έρχεται προς ξένη χώρα για να προστατευτεί από ένα ισχυρό ηγεμόνα ή άρχοντα. Τέτοιοι φυγάδες γίνονταν κατά τους ηρωικούς αιώνες οι φονιάδες, οι οποίοι στην πατρίδα τους είχαν ανθρωποκτονήσει και καταδιωκόμενοι από τους γονείς του φονευμένου, προσέτρεχαν προς ένα ισχυρό ξένο για να βρουν άσυλο και σωτηρία. Ο ικέτης μπορούσε να φέρει με τα χέρια του ικετηρία την οποία αφού τοποθετούσε επί του βωμού ή επί της εστίας του ικετευόμενου γίνονταν ιερός και απαραβίαστος. Οι ικέτες τελούσαν υπό την προστασία του ικεσίου Διός και της ικεσίας Θέμιδας.
Ο ικέτης δεν μπορούσε πάντα να εκτελέσει τις διατυπώσεις της ικετηρίας, έπεφτε στα γόνατα του ικετευόμενου και τον ικέτευε στο όνομα του πατέρα, της μητέρας και των παιδιών, να τον σώσει. Από δω πηγάζει και η φράση «γουνάζομαι, γουνούμαι τινα». 

Συνήθως οι ικέτες προσέτρεχαν στα ιερά των θεών για να μην βιασθούν όπως οι Επιδάμνιοι «ικέται καθεζόμενοι εις το Ήραιον εδέοντο των Κερκυραίων» (Θουκ. Α’ 24).
Στην Αθήνα στα δικαστήρια, όπου δικάζονταν οι δίκες περί φόνων, πρωτύτερα ήταν ιερά θεών, όπου ο φονιάς μετά τον φόνο μπορούσε να καταφεύγει για να σωθεί από την εκδίκηση των συγγενών του φονευμένου. Για μεγαλύτερη ασφάλεια ο ικέτης αγκάλιαζε τον βωμό του θεού. Ήταν δύσκολα να αποσπάσει κανείς τον ικέτη από το ιερό ή και τον ένοχο να αποκτεινώσουν. Αυτό νομίζονταν άγος και οι διαπράττοντας αυτό θεωρούνταν εναγείς και αλιτήριοι.

Οι Λακεδαιμόνιοι απήγαγαν από το ιερό του Ποσειδώνα στο Ταίναρο τους είλωτες ικέτες και τους αποκτείνωσαν κινώντας την μήνιν του θεού και τότε έγινε μέγας σεισμός που έριξε όλα τα σπίτια των Λακεδαιμονίων και το θεώρησαν εκδίκηση του θεού (Θουκ. Α΄, 128).
Και οι κάτοικοι της Ελίκης αποκτείνωσαν τους ικέτες του θεού υπέστησαν σκληρότατη τιμωρία αυτού, διότι καταπόντισε τελείως την πόλη τους (βλ. και λ. Κυλώνειον άγος και Παυσανίας).
Οι δούλοι όταν κινδύνευαν ικέτευαν σε ορισμένα ιερά, όπως το Θησείο στην Αθήνα.
Οι Πλαταιείς κινδυνεύοντας να θανατωθούν από τους Λακεδαιμόνιους «ικέται γίνονται των πατρώων τάφων» (Θουκ. Γ΄, 59).
Αξιοσημείωτη είναι η ικεσία του Θεμιστοκλή προς τον Άδμητο τον βασιλιά των Μολλοσών, ο οποίος για να σωθεί από τους κινδύνους, πήρε στην αγκαλιά του το μικρό παιδί του βασιλιά και κάθησε στην εστία (Θουκ. Α΄, 136 )

ΙΚΕΤΗΡΙΑ

Η Ικετηρία ήταν κλαδί ελιάς περιεστεμμένος με ερίου (εριόστεπτοι κλάδοι), τον οποίο ο ικέτης έφερε με τα χέρια του ως σύμβολο της δυστυχής του κατάστασης, για να τύχη προστασίας ή ασφάλειας αφού κινδύνευε ή ήταν αδικημένος.
Την ικετηρία την κατέθετε στον βωμό ή στην εστία προς την οποία κατέφευγε. Ο ικέτης αφού κατέθετε τους κλάδους επί του βωμού κάθονταν και εκείνος δίπλα μέχρι ο ικετευόμενος να δηλώσει ότι δέχεται την αίτηση και τότε αυτός ανιστάμενος λαμβάνοντας την ικετηρία απέρχονταν.
Οι ικεσίες ήταν πολύ συνηθισμένες στους ιστορικούς χρόνους (Θουκ. Β’ 47, 3). Επειδή το έριο ήταν λευκό, ο Αισχύλος τους αποκαλεί «λευκοστεφείς ικετηρίας» (Ικ. 192). Βρίσκεται επίσης ο τύπος «ικτήριος» και ακόμη «ικτήρ θαλλός» (Ευρ. Ικ. 10).
Συνηθισμένες φράσεις ήταν «ικετηρίαν λαμβάνειν, φέρειν, έχειν, τιθέναι παρά τινι ή υπέρ τινός, καταθείναι, προβάλλεσθαι, προέχεσθαι» (προβάλλειν δηλαδή ή έχειν την ικετηρίαν ως ασπίδα).

ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΑΣΤΗΣ ΙΚΕΤΗΣ ΙΕΡΕΑΣ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ

Κόρεσος: Μυθ. Ιερέας του Διονύσου εν Καλυδώνι. Καταλήφθηκε από έρωτα προς κάποια παρθένο Καλλιρρόη και μη πετυχαίνοντας στις προτάσεις του, κατέφυγε ικέτης στον Διόνυσο. 

Ο θεός εκδικούμενος τον ιερέα του που προσβλήθηκε από την Καλλιρρόη, προσέβαλε με παραπληξία τους Καλυδώνιους, οι οποίοι πεθαίνοντας σωρηδόν, κατέφυγαν στο μαντείο της Δωδώνης για συμβουλές. Κατά τον χρησμό η επιδημία θα κατάπαυε μόνο εάν οι Καλυδώνιοι έθυαν στον Διόνυσο την Καλλιρρόη ή εάν θυσιάζονταν κάποιος άλλος στην θέση της. 

Η δεύτερη λύση δεν πέτυχε διότι κανείς δεν προσφέρθηκε και κατά την ταγμένη ημέρα οδηγήθηκε η παρθένος στον βωμό. Πιεζόμενος όμως ο Κόρεσος από τον έρωτά της προς αυτήν, και που ως ιερέας θα την έσφαζε ο ίδιος, σφάχτηκε ο ίδιος αντί αυτής. Τότε η Καλλιρρόη συγκινημένη δια την πράξη του ιερέα, σφάχτηκε μόνη της σε μια πηγή, την οποία αργότερα ονόμασαν Καλλιρρόη (Παυσ. Ζ΄ 21). 

ΕΝΑΣ ΑΡΧΑΙΟΣ ΙΚΕΤΗΣ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΔΟΣΙΛΟΓΟΣ ΑΡΧΑΙΟΣ ΨΕΥΤΗΣ ΘΕΟΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΔΙΔΕ ΙΚΕΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΠΕΡΣΕΣ.

Ηροδότου Ιστορίαι (Ι 157-160) Μετάφραση Ε. Πανέτσου

[Ο Κύρος έχοντας καταλάβει την Λυδία αφήνει στις Σάρδεις διοικητή τον Τάβαλο και με τον Κροίσο αιχμάλωτο-σύμβουλο επιστρέφει στην Περσία. Κάποιος Πακτύης ξεσηκώνει τους Λυδούς και αρχίζει να πολιορκεί τον Τάβαλο στην ακρόπολη των Σάρδεων. Ο Κύρος στέλνει τον Μαζάρη να επιβάλλει την τάξη].

157        Αφού λοιπόν έδωκε αυτάς τας διαταγάς καθ' οδόν ο Kύρος, εξηκολούθει την πορείαν του προς την χώραν των Περσών· ο δε Πακτύης άμα έμαθε ότι πλησιάζει στρατός βαδίζων εναντίον του, εφοβήθη και έφυγε γρήγορα-γρήγορα εις την Κύμην. Και ο Μήδος Μαζάρης επροχώρησε προς τας Σάρδεις έχων ένα μέρος του στρατού του Κύρου, όσον κι' αν ήτο, αδιάφορον, κι' επειδή εύρε ότι δεν ήσαν πλέον εις τας Σάρδεις ο Πακτύης και οι μετ' αυτού, πρώτον επέβαλεν εις τους Λυδούς να εκτελούν τας διαταγάς του Κύρου· και εξ αιτίας της διαταγής αυτού οι Λυδοί άλλαξαν εντελώς τον τρόπον της ζωής των. Έπειτα ο Μαζάρης έστειλε απεσταλμένους εις την Κύμην και τους διέταξε να του παραδώσουν τον Πακτύην. Οι Κυμαίοι όμως απεφάσισαν να αναφέρουν το πράγμα εις τον θεόν των Βραγχιδών και να ζητήσουν συμβουλήν. Διότι εις εκείνο το μέρος υπήρχεν ένα μαντείον από τα παλιά χρονιά και απ' αυτό συνήθιζαν να ζητούν χρησμόν και οι Ίωνες όλοι και οι Αιολείς. Το μέρος αυτό είναι εις την περιοχήν της Μιλήτου υπεράνω του λιμένος Πανόρμου.

158         Έστειλαν λοιπόν οι Κυμαίοι θεοπρόπους εις τους Βραγχίδας και ηρώτων, σαν τι πρέπει να κάνουν με τον Πακτύην, ώστε να ευχαριστήσουν τον θεόν. Ενώ επρόβαλλον αυτήν την ερώτησιν, τους εδόθη χρησμός να εκδώσουν τον Πακτύην εις τους Πέρσας. Μόλις την έφεραν πίσω την απάντησιν αυτήν και την ήκουσαν οι Κυμαίοι, ετοιμάζοντο να τον παραδώσουν. Ενώ όμως οι περισσότεροι ήσαν έτοιμοι να το κάμουν, ένας από τους εγκρίτους πολίτας, ο Αριστόδικος, ο υιός του Ηρακλείδη, επειδή δεν έδινε πίστιν εις τον χρησμόν και υπώπτευε ότι οι θεοπρόποι δεν λέγουν την αλήθειαν, συνεκράτησε τους Κυμαίους να μη το κάμουν, έως πού έφυγαν άλλοι θεοπρόποι, από τους οποίους ένας ήτο και ο Αριστόδικος, διά να ερωτήσουν δια δευτέραν φοράν δια το ζήτημα του Πακτύη.

159         Σαν έφθασαν εις τους Βραγχίδας, εζήτει χρησμόν εξ ονόματος όλων ο Αριστόδικος και απηύθυνε την έξης ερώτησιν: «Κύριε, ήλθε προς ημάς ως ικέτης ο Λυδός Πακτύης δια να γλυτώση από βίαιον θάνατον εκ μέρους των Περσών αυτοί όμως τώρα τον ζητούν καλά και σώνει και προκαλούν τους Κυμαίους να τον παραδώσουν. Αλλ' ημείς μολονότι φοβούμεθα την δύναμιν των Περσών, δεν ετολμήσαμεν ως τα σήμερα να παραδώσωμεν τον ικέτην, πριν μας δηλωθή σαφώς εκ μέρους σου, ποιό από τα δυό να κάνωμε.» 

Εκείνος μεν αυτήν την ερώτησιν απηύθυνε, ο δε θεός τους παρουσίαζε πάλιν τον ίδιο χρησμό και τους εκάλει να παραδώσουν τον Πακτύην εις τους Πέρσας. Ύστερα απ' αυτήν την απάντησιν ο Αριστόδικος κατέστρωσε ένα σχέδιον και να τι έκανε· εγύριζε γύρω γύρω εις τον ναόν και ξεφώλιαζε τα σπουργίτια και όσα άλλα είδη πουλιών είχαν κτίσει την φωλιά τους εις τον ναόν. Αλλά την ώρα πού το έκανε αυτό, λέγουν, ότι εβγήκε μία φωνή από το άδυτον πού απηυθύνετο προς τον Αριστόδικον και του έλεγε· «Ανοσιώτατε άνθρωπε, πως τολμάς να το κάνης αυτό; διώχνεις από τον ναόν τους ικέτας μου;» 

Κι' ο Αριστόδικος, λέγουν, χωρίς να παραξενευθή απήντησε προς την φωνήν· «Κύριε, συ ο ίδιος έτσι προστατεύεις τους ικέτας σου, και τους Κυμαίους τους προστάζεις να παραδώσουν τον ικέτην;» 

Και ο θεός, λέγουν, απήντησε πάλιν· «Ναι, προστάζω, δια να ασεβήσετε και να χαθήτε μιά ώρα αρχύτερα, και έτσι να μη έλθετε άλλη φορά εις το μαντείον να ερωτάτε, αν πρέπη να παραδώσετε ικέτας».

160        Όταν έφεραν πίσω αυτά τα λόγια και τα ήκουσαν οι Κυμαίοι, επειδή δεν είχαν όρεξη ούτε να τον παραδώσουν και να χαθούν, ούτε πάλι να τον κρατήσουν κοντά τους και να εκτεθούν εις πολιορκίαν, τον έστειλαν έξω από τον τόπον τους εις την Μυτιλήνην. Οι Μυτιληναίοι, επειδή ο Μαζάρης έστειλε από πίσω του ειδοποίησιν να παραδώσουν τον Πακτύην, ετοιμάζοντο να το κάμουν, αν τους εδίδετο κάποια χρηματική αμοιβή, αδιάφορον πόση· διότι δεν είμαι εις θέσιν να αναφέρω επακριβώς το ποσόν, και τούτο, διότι το παζάρεμα δεν επήρε τέλος. 

Οι Κυμαίοι δηλαδή, μόλις έμαθαν, ότι οι Μυτιληναίοι έκαναν τοιαύτας διαπραγματεύσεις, έστειλαν ένα πλοίον εις την Λέσβον και πήραν τον Πακτύην και τον μετέφεραν εις την Χίον. Από εκεί τον απέσπασαν βιαίως οι Χίοι από το ιερόν της πολιούχου Αθηνάς και τον παρέδωσαν. 

Και τον παρέδωσαν οι Χίοι λαβόντες αντάλλαγμα την περιφέρειαν του Αταρνέως· η περιφέρεια αυτού του Αταρνέως είναι εις την χωράν της Μυσίας, απέναντι της Λέσβου. Παρέλαβον λοιπόν οι Πέρσαι τον Πακτύην και τον εφύλαττον καλά, θέλοντες να τον παρουσιάσουν είς τον Κύρον. 

Και υπήρξε εποχή και μάλιστα μακράς διαρκείας, που κανένας κάτοικος της Χίου προσφέρων θυσίας εις οιονδήποτε θεόν δεν εχρησιμοποίει ουλάς κριθής από την περιφέρειαν αυτού του Αταρνέως, ούτε εζύμωνε ιερά πλακούντια από σίτον της περιφερείας αυτής και γενικά όλα τα προϊόντα αυτής της περιφερείας απεκλείοντο από κάθε θρησκευτικήν χρήσιν.

Πηγή